14 maart 2024

Columnist Carlijn Willemstijn wil het taboe rondom stoma's doorbreken.

“Als u uw periode heeft, juf…” Hij laat een korte stilte vallen.
“Komt dat dan ook in uw stomazakje?” Ik frons even mijn wenkbrauwen, maar doe dan alsof ik dit een doodnormale vraag vind voor een elfjarig jongetje. 
“Bedoel je: als ik ongesteld ben?” Hij knikt ernstig.
“Nee, mijn menstruatiebloed komt nog gewoon uit mijn vagina.”

Ik verwacht dat de hele klas gaat giechelen, maar nee, iedereen is serieus en geïnteresseerd. Ik mag vandaag weer ’stomajuf’ zijn. Deze keer in groep 8, op een school midden in de wijk Laak in Den Haag, met in de klas alleen maar kinderen met een migratieachtergrond. Ik geef voorlichting over leven met een stoma en doe dat op geheel eigen wijze: met een popje dat (net als ik) knalroze haren heeft, een olijk jurkje draagt en op haar blote buik een grote nepstoma heeft.
De kinderen komen uit Marokko, Turkije, Syrië, Polen, China, India en Suriname. Niemand heeft ooit van een stoma gehoord. 

Na mijn presentatie en het beantwoorden van wel veertig vragen over diarree, sporten, zwemmen en verkering en niet te vergeten de taboe en cultuurverschillen, is het moment aangebroken waar niet alleen ik, maar ook de juf enorm naar uitkijkt. Juf klautert op tafel. Ze trekt haar trui omhoog en toont een grote stomazak op haar buik. Die ochtend door mij gevuld met pindakaas, slasaus en yoghurt, en vóór de les op de buik van juf geplakt. De kinderen gieren het uit van plezier. 
“Mijn broek kan niet meer dicht!” roept juf geschokt.
“Tuurlijk wel, dat lukt mij toch ook? Dat hoort bij leven met een stoma!”, zeg ik lachend.
De vinger van Amina gaat omhoog. Heel zachtjes zegt ze: “Ik zou dat ook wel willen proberen…” Vier andere meisjes die een hoofddoekje dragen, willen ook. Dat doe ik eigenlijk nooit. Maar deze kans, het doorbreken van taboes binnen de moslimcultuur, kan ik niet laten schieten. Ik heb nog zes oude, voor mij niet bruikbare stomazakjes in mijn tas.
En dus sta ik vijf minuten later in het toilet op vier prachtige Marokkaanse buikjes een stomazakje te plakken. Niet midden in de klas, want dat is vanuit hun geloof niet toegestaan.

“Nu lijk ik een beetje op u, juf. Ik ga het thuis gelijk aan mijn ouders laten zien”, zegt Jihan trots, terwijl ze over haar buikje wrijft.
Ik neem haar in mijn armen. Ze ziet niet dat ik een traantje wegpink. En dat hoeft ook niet, maar wat ben ik trots als stomajuf dat hier nu culturele taboes worden doorbroken.

Andere columns van Carlijn Willemstijn:

Hoe dan?
Wat the f*ck doe ik hier?
Rare pillen
Moederhuisje
Bang voor later
Poepgaatje in de prullenbak
Kiespijn in mijn kont
Gehandicapt?
Ik rol weer mee